Η Ολλανδία και η Γερμανία διαθέτουν σχέδια για επιστροφή στα εθνικά τους νομίσματα

του Δημήτρη Καζάκη

Την τελευταία εβδομάδα διοχετεύτηκαν στον τύπο στοιχεία που δείχνουν τόσο οι ολλανδικές, όσο και οι γερμανικές κυβερνήσεις έχουν προετοιμάσει σχέδια έκτακτης ανάγκης για την επιστροφή στα εθνικά τους νομίσματα. Τα σχέδια αυτά έχουν προετοιμαστεί από την εποχή της κορύφωσης της κρίσης του ευρώ.

Στις αρχές του 2012, λίγους μήνες μετά την παραίτηση του τότε πρωθυπουργού Γεώργιου Παπανδρέου, αλλά και του Ιταλού ομόλογό του Σίλβιο Μπερλουσκόνι, το ολλανδικό Υπουργείο Οικονομικών προετοίμασε ένα σενάριο με βάση το οποίο η Ολλανδία να είναι σε θέση να επιστρέψει στο πρώην εθνικό της νόμισμα.

Tο Ολλανδικό τηλεοπτικό πρόγραμμα Argos Medialogica ανέφερε την Τρίτη (18 Νοεμβρίου), επικαλούμενο ανώνυμες πηγές, ότι το υπουργείο διαθέτει ένα σχέδιο έκτακτης ανάγκης που ονομάζεται Florijn, δηλαδή φιορίνι, όπως ήταν το όνομα του εθνικού νομίσματος της Ολλανδίας προ-ευρώ.

Ο τρέχων υπουργός Οικονομικών της Ολλανδίας, Γερούν Ντάισελμπλουμ, επιβεβαίωσε...
επίσης την ύπαρξη αυτού του σχεδίου την Τρίτη (25 Νοεμβρίου) στην εβδομαδιαία συνέντευξη του στο RTLZ. "Είναι αλήθεια ότι [το υπουργείο] Οικονομικών και η τότε κυβέρνηση είχαν επίσης προετοιμαστεί για το χειρότερο σενάριο», δήλωσε ο Ντάισελμπλουμ.

Και συνέχισε: "Οι αρχηγοί κυβερνήσεων, μεταξύ των οποίων η ολλανδική κυβέρνηση, έλεγαν πάντα: θέλουμε να διατηρήσουμε αυτή την ευρωζώνη ενωμένη. Αλλά [η ολλανδική κυβέρνηση] εξέτασε επίσης και το εξής ενδεχόμενο: τι θα γινόταν αν αυτό αποτύχει. Και προετοιμάστηκε γι 'αυτό."

Αυτή η προετοιμασία περιελάμβανε «πρακτικές πτυχές», αλλά η κυβέρνηση δεν εκτύπωσε νέα τραπεζογραμμάτια του εθνικού νομίσματος, είπε ο Ντάισελμπλουμ. Τα σχέδια αυτά προετοιμάστηκαν το χρόνο, που οι πολιτικοί αναφέρονταν ανοιχτά για το ενδεχόμενο ελληνικής εξόδου από το ευρώ.

Στη Γερμανία ο υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε δήλωσε ότι η ευρωζώνη θα μπορούσε να επιβιώσει και χωρίς την Ελλάδα. Αλλά στην πραγματικότητα κανείς δεν ήξερε τι θα σήμαινε στην πραγματικότητα μιας έξοδος της Ελλάδας από το ευρώ. Πολλοί προέβλεψαν ότι μια τέτοια κίνηση θα μπορούσε να οδηγήσει σε κοινωνικό χάος στην Ελλάδα και να ωθήσει τις αγορές να στοιχηματίσουν ποια χώρα θα είναι η επόμενη που θα αναγκαστεί να βγει από το ενιαίο νόμισμα.

Ενώ Ντάισελμπλουμ είπε ότι δεν υπήρχε ανάγκη τα σχέδια αυτά να διέπονται από «μυστικοπάθεια», οι επεξεργασίες τελικά έγιναν με μυστικότητα εκείνη τη χρονική στιγμή ώστε να αποφευχθεί η εξάπλωση του πανικού στις χρηματοπιστωτικές αγορές.

Ο Jan Kees de Jager, υπουργός Οικονομικών από τον Φεβρουάριο 2010 έως το Νοέμβριο 2012, δεν επιβεβαιώνει ευθέως το σχέδιο Florijn, αλλά παραδέχτηκε ότι μια ομάδα νομικών εμπειρογνωμόνων, οικονομολόγων και ειδικοί στις εξωτερικές υποθέσεις συναντιόντουσαν συχνά στο υπουργείο του κάθε Παρασκευή για να συζητήσουν πιθανά σενάρια.

"Το γεγονός ότι στην Ευρώπη συζητήθηκαν πολλαπλά σενάρια ήταν κάτι που ορισμένες χώρες βρίσκουν μάλλον τρομακτικό. Εντελώς παραδόξως, δεν το καθόλου αυτό", δήλωσε ο De Jager στο τηλεοπτικό ντοκιμαντέρ. «Ήμασταν μία από τις λίγες χώρες, μαζί με τη Γερμανία. Είχαμε ακόμα και μια ομάδα μαζί όπου συζητήθηκαν σενάρια, από κοινού Γερμανία-Ολλανδία," δήλωσε.

Το γερμανικό υπουργείο Οικονομικών δεν αρνήθηκε ότι υπήρχαν παρόμοια σχέδια, όταν επικοινώνησε μαζί του την Πέμπτη (27 Νοεμβρίου) το EUobserver. «Εμείς και οι συνεργάτες μας στη ζώνη του ευρώ, συμπεριλαμβανομένης της Ολλανδίας, ήταν και εξακολουθούν να είναι αποφασισμένοι να κάνουμε ό, τι είναι δυνατόν για να αποτραπεί η διάλυση της ευρωζώνης», είπε σε μια ηλεκτρονική δήλωσή του.

Τι συνεπάγεται απ' όλα αυτά;

Πρώτο: Μπορεί να υπάρξει έξοδος από το ευρώ ενός κράτους μέλους χωρίς να οδηγηθεί η οικονομία του σε χίλιες, μύριες καταστροφές, όπως μας λένε τα παπαγαλάκια. Αυτό που απαιτείται είναι απλά η αναγκαία πολιτική απόφαση και το κατάλληλο σχέδιο.

Δεύτερο: Χώρες σαν την Ολλανδία και τη Γερμανία επιτρέπεται να εξετάζουν το ενδεχόμενο εξόδου τους από το ευρώ, να διαμορφώνουν εναλλακτικά σχέδια, να ζυγιάζουν τα πράγματα προετοιμαζόμενες για τα πάντα, αλλά η Ελλάδα και ο ελληνικός λαός απαγορεύεται ακόμη και να συζητά το ενδεχόμενο.

Τρίτο: Είναι προφανές ότι η Ολλανδία και η Γερμανία παραμένουν στο ευρώ για όσο αντέχουν οι οικονομίες τους και οι ολιγαρχίες τους αντλούν οφέλη από την παραμονή τους. Μόλις οι ηγεσίες τους εκτιμήσουν ότι έπαψε να συντρέχει λόγος για την παραμονή τους, τότε έχουν προετοιμάσει εναλλακτικά σχέδια. Η Ελλάδα γιατί θα πρέπει να υπομένει ενώ η οικονομία της συνθλίβεται και η κοινωνία της βυθίζεται στη βαθύτερη κρίση της μεταπολεμικής της ιστορίας;

Η είδηση ότι η Ολλανδία και η Γερμανία έχουν προετοιμάσει σχέδια εξόδου από το ευρώ, υπογραμμίζει την πολιτική και οικονομική υποτέλεια της Ελλάδας. Ενώ οι οικονομίες που κατά κανόνα μπορούν να αντέξουν περισσότερο την κρίση της ευρωζώνης, προετοιμάζονται για την έξοδό τους - όπως οι ηγεσίες τους κρίνουν σκόπιμο - στην Ελλάδα δεν επιτρέπεται να εξετάσει ούτε καν το ενδεχόμενο.

Η είδηση υπογραμμίζει, ίσως με τον πιο καταλυτικό τρόπο, πόσο δοσιλογικές είναι οι κυβερνήσεις της Ελλάδας και πόσο ξεπουλημένες είναι οι ηγεσίες ακόμη και της αντιπολίτευσης που αρνούνται να θέσουν το ενδεχόμενο της εξόδου από το ευρώ σε πολιτικό διάλογο μέσα στον λαό. Πώς είναι δυνατόν με πολιτικές δυνάμεις της συμπολίτευσης και της αντιπολίτευσης τόσο υποταχτικές και υπόδουλες στα μεγάλα αφεντικά του ευρώ, να περιμένουμε σωτηρία;