Για να μη γίνει η ελπίδα φρούδα

του Όθωνα Κουμαρέλλα

Στον απόηχο των πανηγυρισμών της πράγματι μεγάλης νίκης του ΣΥΡΙΖΑ, μπορούμε να κάνουμε κάποιες πρώτες ψύχραιμες διαπιστώσεις.

1. Το αντιδραστικό μνημονιακό στρατόπεδο μειώνει τις δυνάμεις του σε σχέση με το 2012 κατά περίπου 9 εκατοστιαίες μονάδες. Τότε τα μνημονιακά κόμματα ΛΑΟΣ - ΝΔ - ΠΑΣΟΚ - ΔΗΜΑΡ κτλ. είχαν συγκεντρώσει το 51,36% των ψήφων. Στις ευρωεκλογές το ποσοστό αυτό κατήλθε στο 44,52%, για να φτάσει στις χθεσινές εκλογές το 42,57% (με ενσωματωμένο το 95% περίπου των εκλογικών τμημάτων).

Μολονότι οι 9 αυτές εκατοστιαίες μονάδες αποτελούν αξιοσημείωτη πτώση, το ποσοστό του σχεδόν 43% που λαμβάνουν τα μνημονιακά κόμματα μετά από πέντε ολόκληρα χρόνια οικονομικού και κοινωνικού ολοκαυτώματος σηματοδοτεί την αντοχή των δυνάμεων αυτών, που δείχνει την ελληνική κοινωνία βαθύτατα διχασμένη, με τις μνημονιακές πολιτικές να απολαμβάνουν σε μεγάλο βαθμό κοινωνική και πολιτική νομιμοποίηση, που δεν είναι δυνατό...
να μην λαμβάνεται υπ’ όψη κάθε σοβαρής ανάλυσης και της επεξεργασίας της από εδώ και εμπρός στρατηγικής του οποιουδήποτε κόμματος, ή πολιτικής δύναμης, που θα ήθελε να έχει λόγο στα πράγματα.

2. Το ποσοστό που λαμβάνει ο ΣΥΡΙΖΑ (36,35%), μολονότι τον φέρνει καθαρό νικητή με 8,5 μονάδες διαφορά από τη ΝΔ που έρχεται δεύτερη με 27,82% και παρ’ όλο που μπορεί να τον φέρει σε οριακή κοινοβουλευτική αυτοδυναμία με 151 έδρες, (προς το παρόν καταλαμβάνει 149 έδρες), τον καθιστά εξαιρετικά αδύναμο να εφαρμόσει διαφορετικές πολιτικές και πολύ ευάλωτο σε κάθε είδους πιέσεις τόσο από το εσωτερικό της χώρας, όσο και από το εξωτερικό και κυρίως από την πλευρά των δανειστών. Τούτο συμβαίνει γιατί απέχει πολύ από το να έχει κατακτήσει την πλειοψηφία μέσα στο λαό. Αλλά και στο πολιτικό - κοινοβουλευτικό επίπεδο μόνο στη στήριξη των ΑΝΕΛ μπορεί να προσβλέπει και όχι χωρίς όρους και προϋποθέσεις. Ούτε μπορούμε από τώρα να προβλέψουμε τη σταθερότητα και το βάθος μιας τέτοιας στήριξης σε μια ριζοσπαστική πολιτική από τον ΣΥΡΙΖΑ. Για τη διαθεσιμότητα του Ποταμιού δεν το συζητάμε, γιατί εξ ορισμού μόνο πεμπτοφαλαγγίτικα μπορεί να λειτουργήσει, αποσύροντας την όποια στήριξη θα έχει παράσχει, την κατάλληλη στιγμή.

Πράγματι ο ΣΥΡΙΖΑ κατάφερε να δημιουργήσει ένα ρεύμα υπέρ του, που τον έφερε με διαφορά πρώτο, αλλά απέχει πολύ από την λαϊκή εκείνη πλειοψηφία που θα του ήταν απαραίτητη για να εφαρμόσει μια ρηξικέλευθη πολιτική στον αντίποδα των μνημονίων. Έτσι η νίκη αυτή κινδυνεύει να αποδειχθεί πύρρεια πριν ακόμα καταλαγιάσουν οι πανηγυρισμοί.

Έχοντας μόνο σχετική πλειοψηφία στο λαό και έχοντας υπέρτερες δυνάμεις απέναντί του, που πολύ γρήγορα μπορεί να συνασπιστούν εναντίον κάθε προοδευτικής εξέλιξης και προοπτικής, και με μια εξαιρετικά εύθραυστη κοινοβουλευτική πλειοψηφία, το εγχείρημα ΣΥΡΙΖΑ μπορεί όντως να αποδειχθεί σύντομα απολύτως αποτυχημένο και να αποτελέσει μια ενδεχομένως θλιβερή παρένθεση, πηγαίνοντας πολλά χρόνια πίσω την υπόθεση του λαϊκού κινήματος και τη Δημοκρατία στη χώρα.

Η μόνη λύση είναι να γίνει αυτό που ήδη έπρεπε να είχε συμβεί και δεν συνέβη με συνέπεια να βρισκόμαστε στη κόψη του ξυραφιού σήμερα, δηλαδή τόσο η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ, όσο και οι λαϊκές δυνάμεις που έχουν συσπειρωθεί στο εσωτερικό του, να μην επαναπαυθούν στις «δάφνες» της νίκης. Αντίθετα οφείλουν να αντιληφθούν έγκαιρα την κρισιμότητα των στιγμών και να προσπαθήσουν να επιταχύνουν τις εξελίξεις στην ευρύτερη κοινωνία, κινητοποιώντας το σύνολο των δυνάμεων που θα μπορούσαν να κινητοποιηθούν σε μια πλατύτερη συμμαχία που θα δώσει ώθηση στην υπόθεση της αλλαγής, ανατρέποντας τους αρνητικούς -μέχρι ακόμα και τώρα μετά τις εκλογές- συσχετισμούς.

Χωρίς την πιο πλατειά λαϊκή κινητοποίηση και συμμετοχή, η ήττα θα είναι αναπότρεπτη και πολύ βαριά.

Σε κάθε περίπτωση το Ενιαίο Παλλαϊκό Μέτωπο οφείλει να δώσει -και θα το κάνει- δυναμικά το παρόν, έτσι ώστε αυτό το πρώτο βήμα που έγινε με την εκλογική εκπαραθύρωση της δωσιλογικής συγκυβέρνησης των σαμαροβενιζέλων, να συνεχίσει και να αποτραπεί έτσι κάθε πισωγύρισμα.

Το παλλαϊκό αίτημα για αποκατάσταση της Δικαιοσύνης και για την απόδοση των ευθυνών -που δεν είναι μόνον πολιτικές- σε αυτούς που τις έχουν, είναι ένα πρώτο και κύριο ζήτημα που θα μπορούσε να αποτελέσει τη μήτρα ευρύτερων συσπειρώσεων και κινητοποίησης του λαού.